آیا مرغ‌های پرورشی هورمونی هستند؟

یکی از سوال‌هایی که در مورد مرغ‌های صنعتی مطرح می‌شود، استفاده از هورمون‌های رشد در آن‌هاست. بسیاری از مردم با مقایسه رشد سریع مرغ‌های صنعتی نسبت به بومی، نتیجه می‌گیرند که مرغ‌های صنعتی «هورمون» دارند. در شبکه‌های اجتماعی نیز توصیه‌ها و اظهارنظرهای مختلفی در این باره مطرح می‌شود...

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

برخی می‌گویند «بال مرغ محل تزریق هورمون است و نباید مصرف شود»؛ برخی برای خارج کردن این هورمون جوشاندن مرغ همراه با موادی مثل هویج و پیاز و... و بعد دور ریختن آن‌ها را مطرح می‌کنند. برخی از افراد هم که به عنوان کارشناس در رسانه‌های صوتی، تصویری یا مکتوب ظاهر می‌شوند، پرمویی (هیرسوتیسم) برخی خانم‌ها یا حتی کیست‌های تخمدان یا بلوغ‌های زودرس را نیز به وجود هورمون در مرغ نسبت می‌دهند. اما واقعیت علمی ماجرا چیست؟

دکتر آراسب دباغ‌مقدم، متخصص علوم غذا و صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه برای شفافیت این مسئله به نکاتی اشاره می‌کند که در ادامه می‌خوانید.

مقایسه ذهنی سرعت رشد «مرغ بومی» با مرغ صنعتی یک مقایسه اشتباه است

موضوع استفاده از هورمون برای پرورش مرغ اعم از گوشتی یا تخم‌گذار، حاصل تراوش ذهن‌های بیماری است که با اصول پرورش نوین مرغ و مسائل علمی آن از جمله اصلاح نژاد، مدیریت خوراک مرغ، مدیریت سالن‌های پرورش و نوردهی، خدمات دامپزشکی (واکسیناسیون و بهداشت) آشنایی ندارند.

با یک جستجوی اینترنتی ساده در سایت شرکت‌های داروسازی دامپزشکی اعم از داخلی یا خارجی، مشخص می‌شود که هیچ نوع فراورده هورمونی برای استفاده در مرغ تولید نمی‌شود. عموم هورمون‌های تولیدی کارخانه‌های داروسازی دامپزشکی، در حوزه مامایی و بیماری‌های تولیدمثل دام (گاو و گوسفند و... و نه پرندگان) هستند. مهم‌ترین علت این موضوع عدم اثربخشی مناسب این هورمون‌ها روی سلول‌های پرندگان است.

اگر بر فرض محال چنین هورمونی هم موجود بود، قیمت یک ویال هورمون، در مقایسه با قیمت تمام شده مرغ، اصولاً قابل مقایسه نبوده و استفاده از آن مقرون به صرفه نیست. قیمت تمام شده مرغ بیش از پنجاه درصد مربوط به خوراک آن و بقیه نیز مربوط به هزینه‌های تأمین آب، برق، گرمایش/سرمایش، کارگر، دامپزشک، دارو، واکسن، حمل و نقل به کشتارگاه، کشتار، بسته‌بندی، حمل و نقل به خرده فروشی و... است.

مقایسه ذهنی سرعت رشد «مرغ بومی» با مرغ صنعتی یک مقایسه اشتباه است. اصلاح نژاد مرغ در دنیا نزدیک به صدسال سابقه دارد و مرغ‌های صنعتی از «ضریب تبدیل» بسیار خوبی برخوردارند. به این معنی که قسمت عمده‌ای از آنچه می‌خورند، به «گوشت» تبدیل می‌شود. این ویژگی را شاید بتوان به صورت عامیانه و در مقیاس انسانی به «استعداد چاقی» تعبیر کرد.

تنظیم بسیار دقیق جیره خوراکی مرغ‌های صنعتی در حد میکروگرم و میلی‌گرم از نظر تمامی درشت مغذی‌ها و ریزمغذی‌ها (ویتامین‌ها و مواد معدنی و...)، عامل دیگری برای سرعت رشد مرغ‌های صنعتی است. و مدیریت علمی مرغداری‌های صنعتی از نظر تنظیم نور، بهداشت و... نیز، عامل دیگر برای این رشد سریع است.

نکته‌ای برای مصرف کنندگان: همیشه مطالب تخصصی را از افراد و منابع معتبر دریافت کنید. حیف است که خود را از خوردن یک منبع خوب پروتئینی فقط به خاطر یک «شایعه» محروم کنید.

منبع: سلامانه - دکتر آراسب دباغ‌مقدم، متخصص علوم غذا و صنایع غذایی